Zeeland een witte vlek op de landkaart? Allesbehalve. Juist hier gebeurt veel moois op het gebied van wonen en zorg. Breed samenwerken is hier al jaren ‘iets wat je gewoon doet’. Laat je inspireren door de Zeeuwse Parels.
Als bestuurder van Beveland Wonen en actief Aedes-lid werd Peter Bevers benaderd door de Taskforce Wonen & Zorg, de voorloper van het Aanjaagteam WWZO. Peter: ‘Om invulling te geven aan de ‘nog blanco vlek van Zeeland’. Een misvatting, want hier gebeurt zo veel moois! Woningcorporaties, zorginstellingen, gemeenten en zorgverzekeraars werken nauw samen. Zelfs al lang en breed voor het in Den Haag bedacht werd’, lacht hij. ‘Wil je echt iets voor elkaar krijgen, dan heb je dit gezelschap nodig. Vanuit deze gelederen haakten nog drie collega’s aan als ambassadeur: Coby Traas van Zorggroep Ter Weel, Jaap Stappers van CZ Zorgkantoor en wethouder André van der Reest namens de Zeeuwse gemeenten. Zij vertegenwoordigen hun achterban en samen omvatten we heel bestuurlijk Zeeland.
Nieuwe rol
Naast Peter Bevers spreken we Jaap Stappers, manager Verpleging & Verzorging bij CZ Zorgkantoor en verantwoordelijk voor de inkoop van langdurige ouderenzorg. Hoe verhoudt het woonzorgvraagstuk in Zeeland zich tot de rest van het land? Jaap: ‘Er is minder druk op de ruimte, maar de opgave is net zo nijpend. De vergrijzing gaat nog sneller en de arbeidsmarkt is zeer krap, met een tekort aan hoger opgeleid medisch personeel. Dat vraagt om andere oplossingen. Niet: hoe zetten we een nieuw verpleeghuis neer, maar hoe richten we dorpen en wijken zo in dat de zorg houdbaar blijft? Onze rol hierin is vrij nieuw. Naast de bekostiging van de zorg, ondersteunen we de samenwerkende partijen en kijken met elkaar naar plekken waar dit nog niet van de grond komt. De kennis die we hier opdoen brengen we verder in andere regio’s.’
Zeeuwse Parels
Peter: ‘We hebben veel om trots op te zijn, maar Zeeuwen lopen daar niet mee te koop. ‘Niet over praten, gewoon doen, het is toch ons werk?’ Dus werd het tijd voor een inventarisatie: wat zijn onze pareltjes, welke projecten bieden in brede samenhang oplossingen voor meerdere vraagstukken? Die uitvraag leverde maar liefst veertig mooie voorbeelden op, en dat in een werkgebied van 300.000 inwoners. Met de geplande projecten erbij kom je minstens op het dubbele.’ De lijst kreeg de naam Zeeuwse Parels. De Spindel in Krabbendijke en Hof van Buren in Middelburg zijn er twee van.
Nieuwe vriendschappen
‘In Krabbendijke speelden drie kwesties’, vertelt Peter. ‘Ter Weel had er een verouderd verzorgingshuis, Beveland Wonen een aantal appartementen dat aan vervanging toe was, en de gemeente een dorpshuis waar weinig gebruik van werd gemaakt. We staken de koppen bij elkaar. Het resultaat: de bouw van 34 zelfstandige huurappartementen op de plek van het voormalige verzorgingshuis, verbonden met het nieuwe zorgcentrum via een algemene ruimte met volop voorzieningen en activiteiten voor álle bewoners. Zo doorbreek je het formele van de zorg, creëer je beweging van buiten naar binnen en ontstaan er vriendschappen tussen valide en minder-valide mensen, met alle voordelen van dien. Een mooie combinatie van wonen, zorg, welzijn, preventie en activering. En een gezamenlijke oplossing voor drie vraagstukken.’
Doelgroepen verbinden
Hof van Buren in Middelburg is een van de breedste samenwerkingen, vertelt Jaap. ‘Een project van de gemeente, woningcorporatie, ouderen- en gehandicaptenzorg en een welzijnsinstelling. Dit appartementencomplex verbindt verschillende doelgroepen. Ouderen met een zorgvraag, mensen die zelfstandig willen wonen in een beschutte omgeving, of die kleiner willen gaan wonen - wat weer goed is voor de doorstroming in de regio. Er is een buurtcentrum met activiteiten, kinderopvang, een GGZ-voorziening en een grand café dat wordt gerund door mensen met een beperking. Dit project werd zowel ingediend door de gemeente als door de woningcorporatie, wat wel iets zegt over de gedeelde trots.’
Klein, praktisch en pragmatisch
Lef tonen is volgens Peter dé manier om plannen van papier te krijgen. ‘Wees niet te strikt, voorkom dat je elkaar klem zet in regels en voorwaarden. Houd het klein, praktisch en pragmatisch en ga gewoon rond de tafel.’ Zo vroeg Peter als lid van de Provinciale Commissie Wonen of Coby haar kijk op de zorg van de toekomst wilde toelichten. Met als uitkomst dat Wonen & Zorg onderdeel wordt van de Zeeuwse Woonagenda! Meerdere gemeenten vonden elkaar in een gezamenlijke woonzorgvisie, heel bijzonder, en daar heeft vooral André zich hard voor gemaakt.’ Jaap vult aan: ‘Een gedeelde visie helpt heel erg. Natuurlijk heeft ieder zijn eigen wetgeving en beren op de weg, maar zodra het over de klant gaat, komen de belangen snel bij elkaar. Dan blijkt dat je uiteindelijk allemaal hetzelfde wilt.’
-
Edwin Prins
“Met de manier waarop we Nederland ruimtelijk en sociaal hebben ingericht, heeft Nederland in het verleden altijd een voorbeeldfunctie gehad. We konden ook niet anders met zo veel mensen in zo’n klein landje. Nu we met z’n allen steeds ouder worden, is het hoog tijd om onze ontwerp- en bouwpraktijk hier ook op aan te passen en daar zet ik me graag voor in. Als sociaalgeograaf en gebiedsontwikkelaar houd ik mij al ruim twintig jaar bezig met de maatschappelijke kant van het wonen. Ik geloof in doelmatige sturing van de woningmarkt vanuit een goede visie, met een realistische woningbouwprogrammering en vooral in samenwerking met overheid, maatschappelijke organisaties en de markt.”
“Ik beantwoord graag vragen op het gebied van woon(zorg)beleid, gebiedsontwikkeling, (regionale) samenwerking en participatie.”